Jakie znaczenie dla jakości życia ma tarczyca i jak o nią zadbać?
Zapraszamy do lektury wywiadu z doktorem Witoldem Markiewiczem, Specjalistą endokrynologii i chorób wewnętrznych z Przychodni MediQ
Wywiad ukazał się w jednym z wydań Słowa Regionu.
Panie doktorze - według statystyk co piąty Polak cierpi na choroby tarczycy - dlaczego obecnie o chorobach tarczycy słyszy się o wiele częściej niż np. jeszcze 20 lat temu?
Są dwa główne powody takiej sytuacji. Pierwszy - to nasza coraz większa świadomość zdrowotna. Chcemy być zdrowsi i częściej wykonujemy badania profilaktyczne. Stąd też częściej wykrywamy problemy, które jeszcze nie dały o sobie znać, bądź do tej pory traktowaliśmy je jako „naszą urodę”, jak np. uczucie ciągłego zmęczenia, nadwagę, brak kondycji. Drugi problem to powszechne jodowanie soli. Prawidłowe zaspokojenie zapotrzebowania na jod wyeliminowało problemy związane m.in. z niedoczynnością tarczycy z niedoboru jodu, w tym wrodzoną ciężką niedoczynnością tarczycy u dzieci. Jednak to samo doprowadziło do częstszego występowania zapaleń tarczycy.
Jakie objawy mogą sugerować problem z tarczycą i powinny skłonić pacjenta do udania się na konsultację endokrynologiczną?
Zazwyczaj do poradni endokrynologicznej trafiają pacjenci z powodu poczucia, że nie są w tak dobrej kondycji jak kiedyś, a co zrzucali na fakt, że są coraz starsi. Kiedy pojawiają się - przewlekłe zmęczenie, senność, problemy z koncentracją, przybór masy ciała, u kobiet zaburzenia miesiączkowania, u obu płci zmniejszenie libido, a u mężczyzn zaburzenia erekcji - wtedy zaczyna się poszukiwanie przyczyny, którą często jest właśnie chora tarczyca. Częstym pacjentem w poradni jest również bezobjawowa osoba, która wykonała profilaktycznie wyniki badań i część z nich wyszła nieprawidłowo. Również coraz częstszym problemem są guzki tarczycy przypadkowo stwierdzane w innych badaniach obrazowych – tomografii komputerowej, bądź rezonansie magnetycznym.
Tych objawów jest sporo…bardzo różnorodnych, więc pewnie mogą wskazywać również na inne choroby?
Tak - objawy potrafią być bardzo niespecyficzne, ale prosta diagnostyka jest w stanie szybko odpowiedzieć na pytanie, gdzie leży problem i czy faktycznie jest hormonalny. Najczęściej wystarczy wykonanie badania krwi oraz USG tarczycy, a w razie guzów tarczycy - biopsja.
Czy w kontekście chorób tarczycy można powiedzieć, że dotykają one osób z grupy ryzyka np. w określonym wieku?
Wielokrotnie większe ryzyko rozwoju niedoczynności tarczycy występuje u kobiet. W starszym wieku, z kolei częściej rozpoznajemy wole, w tym guzy tarczycy, a co za tym idzie, również nadczynność tarczycy.
W takim razie, jeśli choroby tarczycy zdecydowanie częściej dotyczą kobiet- jakie może mieć to znaczenie?
Okres starań o zajście w ciążę oraz sama ciąża stanowią newralgiczny moment w przypadku chorób tarczycy. Niezdiagnozowane mogą prowadzić do problemów z zajściem w ciążę, a nawet bezpłodności. Z kolei prawidłowa gospodarka hormonalna tarczycy jest szczególnie ważna dla bezpiecznego przebiegu ciąży, a szczególnie rozwijającego się w brzuchu mamy dziecka.
Czyli już w momencie planowania ciąży, warto jest zrobić podstawowe badania, aby wykluczyć ewentualne problemy ze strony tarczycy?
Badanie TSH stało się już standardowym badaniem wykonywanym na początku ciąży, a coraz częściej pacjentki wykonują je profilaktycznie jeszcze w okresie planowania ciąży.
Dlaczego jest to tak istotne?
Tak, jak powiedziałem - z jednej strony chodzi o upewnienie się, czy zaburzenia funkcji tarczycy nie utrudnią lub nie uniemożliwią zajścia w ciążę. Natomiast w samej ciąży prawidłowe stężenia hormonów tarczycy umożliwiają prawidłowy rozwój układu nerwowego dziecka.
Okazuje się, że tarczyca pomimo tego, że jej nie widać i najczęściej nie boli, ma naprawdę znaczący wpływ na jakość naszego życia …
Jest to narząd, który ma centralne miejsce, jeśli chodzi o sterowanie naszym metabolizmem. Jego spowolnienie powoduje, że nasze komórki otrzymują mniej energii, z kolei przyspieszenie może powodować wyniszczenie organizmu, czy uszkodzenie serca.
Panie doktorze, jeśli aktualnie nie mamy problemu z tarczycą, czy jest coś, co możemy dla niej zrobić, aby o nią zadbać i zadziałać profilaktycznie?
Tak, jak w przypadku zdrowia ogólnie, nie ma tu akurat nic specjalnie dedykowanego dla tarczycy. Bardzo ważna jest zdrowa dieta, zapewnienie właściwej podaży witaminy D3 oraz niepalenie papierosów.
Dziękujemy za rozmowę